ATENCIÓN: Todo isto é colleita persoal, recopilación de historias que no seu momento oín o lin, para coñecer a verdadeira historia do concello, dirixídevos a http://www.falamedesansadurnino.org/, eles si que a bordan. Iso si, os cornos para montar os mapas do concello e da parroquia de Santa Mariña, rompinos eu.
Corría o ano de 1820. San Sadurniño, até entón un núcleo de casas de campesiños da provincia da Coruña, arredor do Convento do Rosario, constitúese como concello e máis tarde, ano 1837, amplíase aos límites que se conservan na actualidade, estando este formado polas parroquias de Bardaos, Ferreira, Igrexafeita, Lamas, Narahio, San Sadurniño e Santa Mariña do Monte. E é esta última, Santa Mariña do Monte, da que falarei en diante.
Situada ao Sureste de la Antiga Diocesis Romana de Trasancos, actual Comarca de Ferrolterra, é a Parroquia de San Sadurniño que fai límite cos concellos de Narón e Valdoviño. O seu punto máis alto é o Lugar de Moimentos, con algo máis de 300 metros.
Nesta Parroquia podemos atopar, entre outros, os lugares de Ardariz, Arnadelo, Cabanela, O Cal, Calvelas, A Castiñeira, Castrelo, Colado, Corripa, Os Currás, Escoitadoira, A Esperanza, A Fraga, A Garita, Gaspares, Golpilleira, Moimentos, A Pena, A Pereira, Sabanda, Vilachá, O Vilar, Vilares e A Lobeira.
A Lobeira, limita ao Norte con Valdoviño e Moeche; ao Oeste con Narón, ao Leste está a Parroquia de Bardaos, ao Surleste a Parroquia de Lamas e ao Sur a de San Sadurniño. A primeira famosa pola procesión en honor a San Pipote e a terceira por ser a que da nome ao Concello.
Aló, entre 1944 e 1947, Manolo tivo que saír ás 4 da mañá para baixar polo que hoxe se coñece como Camiño de Pereiruga que une Santa Mariña con Pedroso e, dende alí, camiñar pola vía do tren de vía estreita. xa construído pero aínda sen tren, ata a actual parada de Xubia, para coller o tranvía que facía a ruta Neda-Ferrol, que o levaría á praza do Callao en Ferrol, dende onde iría a pé até o Cuartel de Dolores, onde exerceu como Corneta, nin máis nin menos.
Inolita tamén relata que cando tiña 15 anos foron ao fondo Lamas a buscar a "ración" de gas, xa que daquela, era 1951, o "carburo" era para os ricos, na casa dos pobres había lámpadas de gas, e procurando ter a "torcida" (unha especie de mecha) metida cara dentro, porque "se sacabas a torcida, ghastaba máis ghas, carallo".
Aquí na Lobeira organizouse unha festa ao grande, "houbo comida a que se quixera comer, e incluso borrachera e ghaiteiro"; xa que a principios dos anos 60 o señor Orosa, propietario da compañía eléctrica Electra del Narahío, trouxo electricidade a toda a parroquia. O tema da comida era excepcional porque o normal daquela era gardar os ovos e o trigo para ir á feira en Moeche ou á do 13 en Sedes (Narón) para vendelos.
Cando tiñan que ir facer pequenas compras, pequenas porque entón case subsistían co que había na casa, tiñan "A Tenda da Cavada", xunto á igrexa de Santa Mariña, onde foron mercar cinco pesetas de café que mancha moída ou azucre.
Estas pequenas compras realizábanse, sobre todo, cando se celebraba a patroa de Santa Mariña. En calquera caso, houbo deficiencias, como o petróleo. Se querían patacas fritas, tiñan que fritilos en graxa (cordeiro ou porco).
Durante a súa estancia en Francia, onde Manolo pasou 13 anos traballando como leñador desde 1963, e a Inolita algúns menos, a única comunicación coa familia, incluído o fillo, foi a través dunha carta mensual xa que ninguén en A Lobeira tiña teléfono.
Un pouco antes do regreso de Manolo a casa, en 1973 creouse en España o Instituto para a Reforma e Desenvolvemento Agrario, no que se refundaron o Servizo de Concentración e o Instituto de Colonización e, á súa vez, promulgouse a Lei de Reforma e Desenvolvemento. desenvolvendo no seu título VI o procedemento de consolidación parcelaria. Con este procedemento agruparon todas as terras de cada propietario nunha soa, chamando a esta parcela resultante: Finca. Ao reagruparse levouse a cabo unha reorganización da terra e dos montes que deu lugar a unha serie de estradas, na súa maioría rectas, en todas as zonas rurais de Galicia. O deseño das estradas rectas favoreceu a súa pavimentación, tamén na Lobeira, por suposto.
En total había, arredor de 1976, un total de 6 casas na Lobeira. Máis ou menos daquela, pavimentouse unha das pistas actuais que nos conectan co campo de fútbol e coa Gulpilleira, así como coa igrexa de Santa Mariña. Esa pista non pasou máis alá da zona da igrexa, hoxe Santa Mariña comunícase con Sedes (Narón).
O teléfono chegou a principios ou mediados dos anos 80. Por suposto, a liña telefónica aínda non chegou ata hoxe. Aquí temos o que chaman, teléfono móbil, que non é máis que un teléfono móbil nunha caixa conectada á liña eléctrica e cun conector de teléfono fixo fixo tradicional.
No 2006 comecei a vir á Lobeira para estudar tranquilamente, cousa que fixen de marabilla, dada a tranquilidade que se respira neste lugar e pasar o fin de semana coa que agora é a miña muller.
E dende o 2007 rexistro con orgullo como veciño da Lobeira, no concello de San Sadurniño.
Desde ese ano, 2007, moitas cousas melloraron. Dende a nosa chegada a esta casa vimos como colocaron a iluminación pública na pista que pasa por diante, que recentemente restauraron. Tamén vimos como melloraron a instalación do teléfono, cambiando a "centralita" por outra máis moderna. Temos TDT HD e incluso Internet vía satélite.
Como diría Inolita:
"VIVE MOITO MELLOR HOXE, CARALLO"
Nunha recente charla co que fora párroco de San Sadurniño, don Francisco Javier Martínez Prieto, que actualmente está a recoller información dos arquivos do concello, así como dos arquivos parroquiais, descubrín todo o material documental existente, co posibilidade de ampliar as liñas deste blogue, de xeito BRUTAL. Pecho así este artigo no que dou a coñecer un pouco o lugar da Lobeira para crear máis páxinas referentes á historia da Lobeira, Santa Mariña e San Sadurniño.
ATENCIÓN: Todo isto é colleita persoal, unha recompilación de historias que no momento que escoitei ou lin, para coñecer a verdadeira historia do concello, van a http://www.falamedesansadurnino.org/, si que o bordan. Por suposto, os cornos para montar os mapas do concello e da parroquia de Santa Mariña, rompinos eu.
